https://wikihaj.com/view/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%AC%D8%A7%D8%B1

المُستَجار هو جزء من الضلع الغربي لجدار الكعبة ويبلغ من الطول حوالي 2 متر، وهو يقع بين الركن اليماني والباب الثاني للكعبة؛ الذي كان مسدوداً في زمن الحجاج بن يوسف الثقفي. ويقع هذا الجزء في ظهر الكعبة من الخلف وبوجه بابها مباشرة. "ومعنى كلمة "المستجار" هو "المأوى". ويعتبر هذا المكان مكان قبول التوبة، ويستحب فيه الدعاء وطلب الحاجة.

بخشی از ضلع غربی دیوار کعبه به طول تقریبا ۲ متر است که بین رکن یمانی و درِ دوم کعبه که در زمان حجاج بن یوسف ثقفی مسدود شد، قرار دارد. این قسمت در پشت کعبه و درست روبروی درِ فعلی کعبه است.

معنای واژه مستجار، پناهگاه است. این مکان محل پذیرش توبه دانسته شده و به راز و نیاز و خواندن دعا در آن توصیه شده است.

المستجار والملتزم

دو مکان در دیوار کعبه به عنوان مکان پذیرش دعا و توبه معرفی شده و روایاتی درباره آن نقل شده است: مستجار و ملتزم.

در تعریف این دو معمولا گفته می‌شود، مستجار پشت کعبه [١] در ضلع غربی و فاصله رکن یمانی تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود و ملتزم در ضلع شرقی و فاصله حجر الاسود تا در فعلی کعبه است.[٢] اما روایات مرتبط به ملتزم و مستجار به هم آمیخته شده و گاه مستجار و ملتزم دو نام برای یک مکان دانسته شده است.[٣] گاهی گفته می‌شود که شیعیان ملتزم و مستجار را یکی می‌دانند اما اهل سنت این دو را غیر از هم می‌دانند و ملتزم را فاصله بین حجر الاسود و در کعبه به شمار می‌آورند.[٤]

برخی علمای شیعه از مجموع روایات اهل بیت که درباره اعمال ملتزم و مستجار روایت شده، نتیجه گرفته‌اند که این‌ دو، نام‌هایی برای یک مکان است که همان مستجار است.[٥]

در منابع اهل سنت نیز روایات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که ملتزم را پشت کعبه (همان مکان مستجار) دانسته‌اند.[٦]

با وجود همه این‌ها، در بیشتر منابع جغرافیای مکه، ملتزم و مستجار از هم تفکیک شده است.[٧][٨][٩][١٠]

وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=

مستجار و شکاف کعبه

قالب:بیشتر برخی مستجار را همان بخش از دیوار کعبه دانسته اند که شکافته شد تا فاطمه بنت اسد، مادر امام علی(ع)، برای تولد فرزندش وارد کعبه شود.[١١][١٢]

دعاء المستجار

در آداب طواف آمده است که: مستحب است حاجی در شوط آخر طواف خود صورت و دست‌هایش را بر دیوار بگذارد و شکم و روی خود را به دیوار کعبه بچسباند و بگوید:

قالب:نقل قول دوقلو

مواضيع ذات صلة

الملتزم

پانویس

  1. نراقی، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ۱۴۱۵ق، ج۱۲، ص۸۰.
  2. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، پاورقی ص۳۵۵.
  3. کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۵۳۲.
  4. تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 71
  5. مراة العقول، ج۹، ص 106
  6. فهرستی از این روایات را بنگرید در: «پژوهشی درباره ملتزم»، ص۸۴.
  7. شفاء الغرام، ج۱، ص ۱۹۶؛
  8. تحصیل المرام، ج۱ ، ۲۰۰ ، ۲۰۳؛
  9. منائح الکرم، ج۱، ص ۳۰۷
  10. الجامع اللطیف، ص ۴۷
  11. هدایة الحجاج، ص ۱۷۸
  12. آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۹۷

المصادر

  • آثار إسلامي مكة ومدينة، رسول جعفريان، طهران، مشعر، 1389ش.
  • «پژوهشي درباره ملتزم»، محمد رضا نعمتي، مجلة ميقات حج، رقم 43، فروردین 1382ش.
  • الكليني، محمد بن يعقوب، الكافي، تحقيق وتصحيح: علي أکبر غفاري، محمد آخوندي، طهران، دار الكتب الإسلامية، الطبعة الرابعة، 1407هـ.
  • الجامع اللطيف، محمد بن ظهيرة، القاهرة، مكتبة الثقافة الدينية، 1423هـ.
  • النراقي، أحمد بن محمد مهدي، مستند الشيعة في أحكام الشريعة، قم، مؤسسة آل‌البيت(ع)، الطبعة الأولى، 1415هـ.
  • تاريخ و آثار إسلامي مكة مكرمة ومدينة منورة، أصغر قائدان، مشعر، 1400هـ.
  • تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام‏، محمد بن أحمد المالكي، مكة، مكتبة الأسدي، 1424هـ.
  • شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام، تقي الدين محمد الفاسي، تحقيق لجنة من کبار العلماء والأدباء، بيروت، دار الكتب العلمية، (د.ت).
  • مكة در بستر تاريخ، نعمت الله صفري فروشاني، قم، مركز جهاني علوم إسلامي، 1386ش.
  • منائح الكرم، علي بن تاج الدين السنجاري، مكة، جامعة أم القری، 1419هـ.
  • مناسك الحج مطابقة لفتاوى الإمام الخميني مع حاشية يمراجع التقليد و الاستفتاءات الجديدة( 1393)،‌ روح الله الخميني (ره)، مشعر، 1409هـ.
  • هداية الحجاج، سفرنامة مكة، محمد رضا الطباطبائي التبريزي(وفاة 1320هـ)،بقلم رسول جعفريان، قم، 1386ش.