انتقل إلى المحتوى

الفرق بين المراجعتين لصفحة: «مستخدم:Ay.Zaidan/الملعب الخامس»

لا يوجد ملخص تحرير
لا ملخص تعديل
لا ملخص تعديل
سطر ١: سطر ١:
https://wikihaj.com/view/%D9%85%D9%84%D8%AA%D8%B2%D9%85
https://wikihaj.com/view/%D9%85%D9%84%D8%AA%D8%B2%D9%85
{{کعبه عمودی}}
{{کعبه عمودی}}
'''مُستَجار''' بخشی از ضلع غربی دیوار [[کعبه]] به طول تقریبا ۲ متر است که بین [[رکن یمانی]] و درِ دوم کعبه که در زمان [[حجاج بن یوسف]] ثقفی مسدود شد، قرار دارد. این قسمت در پشت کعبه و درست روبروی درِ فعلی کعبه است.
'''ملتزم''' بخشی از دیوار شرقی [[کعبه]] که بین [[در کعبه|درِ کعبه]] و [[حجر الاسود]] قرار گرفته است. بنابر روایاتی، این مکان محل اعتراف به گناهان و استجابت [[دعا]] است و [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(ص)]] صورت و دست‌های خود را در این قسمت دیوار قرار داده و دعا کرد.


معنای واژه مستجار، پناهگاه است. این مکان محل پذیرش [[توبه]] دانسته شده و به راز و نیاز و خواندن [[دعا]] در آن توصیه شده است.
بنابر روایات، [[حضرت آدم(ع)]]، هنگام [[طواف|طواف کعبه]]، در ملتزم به گناهان خویش اعتراف کرد و از آن پس این مکان از سوی خداوند محل اجابت دعا قرار گرفت.
==مستجار و ملتزم==
دو مکان در دیوار کعبه به عنوان مکان پذیرش [[دعا]] و [[توبه]] معرفی شده و روایاتی درباره آن نقل شده است: مستجار و [[ملتزم]].


در تعریف این دو معمولا گفته می‌شود، مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله [[رکن یمانی]] تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود و ملتزم در ضلع شرقی و فاصله [[حجر الاسود]] تا در فعلی کعبه است.<ref>مکه در بستر تاریخ، ص 99 ، 101</ref> اما روایات مرتبط به ملتزم و مستجار به هم آمیخته شده و گاه مستجار و ملتزم دو نام برای یک مکان دانسته شده است. گاهی گفته می‌شود که شیعیان ملتزم و مستجار را یکی می‌دانند اما اهل سنت این دو را غیر از هم می‌دانند و ملتزم را فاصله بین حجر الاسود و در کعبه به شمار می‌آورند.<ref> تاریخ و آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 71 </ref>  
==مکان اعتراف به گناهان==
بخشی از دیوار شرقی [[کعبه]] را ملتزم می‌نامند. این بخش بین [[حجر الاسود]] و [[در کعبه|درِ کعبه]] قرار دارد.<ref>العقد الثمین فی تاریخ البلد الامین،ج۱، ص۲۴۲؛ مکه در بستر تاریخ، ص۹۹.</ref>


برخی علمای شیعه از مجموع روایات اهل بیت که درباره اعمال ملتزم و مستجار روایت شده، نتیجه گرفته‌اند که این‌ دو، نام‌هایی برای یک مکان است که همان مستجار است.<ref>مراة العقول، ج۹، ص 106</ref>
از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(ص)]] به نقل از ابن عباس نقل شده که ملتزم مکان استجابت [[دعا]] است.<ref>شفاءالغرام باخبار البلد الحرام، ج۱، ص ۱۹۶</ref> در [[روایت|روایات]] آمده است که [[حضرت آدم(ع)]] نیز در هنگام [[طواف|طواف کعبه]] در این مکان به گناهان خویش اعتراف کرد و از آن پس این مکان از سوی خداوند محل اجابت دعا قرار گرفته است.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۳۴۶.</ref>


در منابع اهل سنت نیز روایات و گزارش‌های متعددی وجود دارد که ملتزم را پشت کعبه (همان مکان مستجار) دانسته‌اند.<ref>فهرستی از این روایات را بنگرید در: [https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]، ص۸۴.</ref>  
روایت‌هایی نقل شده که پیامبر در این مکان صورت و سینه‌اش را به دیوار کعبه می‌گذاردند.<ref>اخبار مکه فی قدیم الدهر و حدیثه، ج۱، ص۱۶۲.</ref> [[امام علی]] نیز سفارش کرده، در ملتزم به گناهان خود اعتراف کنید.<ref>وسائل الشیعه، ج۱۳، ص۳۴۶.</ref>


با وجود همه این‌ها، در بیشتر منابع جغرافیای مکه، ملتزم و مستجار از هم تفکیک شده است.<ref>شفاء الغرام، ج۱، ص ۱۹۶؛</ref><ref>تحصیل المرام، ج۱ ، ۲۰۰ ، ۲۰۳؛</ref><ref>منائح الکرم، ج۱، ص ۳۰۷</ref><ref>الجامع اللطیف، ص ۴۷</ref>   
==واژه‌شناسی==
درباره نام ملتزم، برخی گفته‌اند چون حاجیان در هنگام [[دعا]] به این قسمت می‌چسبند و ملتزم این قسمت می‌شوند، آن را چنین نامیدند.<ref>موسوعه العتبات المقدسة، ج۲، ص۲۳۶.</ref> برخی نیز گفته‌اند که در زمان جاهلیت برای قسم خوردن و پیمان بستن به کنار این بخش از دیوار کعبه می‌آمدند و به سوگندی که می‌بستند ملتزم و پای‌بند بودند.<ref>المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۶، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>
==ملتزم و مستجار==
{{بیشتر|مستجار}}
در دیوار کعبه جای دیگری وجود دارد که به آن [[مستجار]] می‌گویند و در آنجا هم توصیه به دعا کردن شده است. مستجار پشت کعبه در ضلع غربی و فاصله رکن یمانی تا در مسدود شده کعبه را شامل می‌شود.


از آنجا که گاهی در منابع و روایات مستجار و ملتزم نام‌های یک مکان دانسته شده است،<ref>شفاء الغرام باخبار البد الحرام، ج۱، ص۱۹۶.</ref> یا ملتزم نیز در دیوار پشت کعبه جانمایی شده است<ref>فهرستی از این روایات را بنگرید در: [https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]، ص۸۴.</ref> برخی بر آنند که ملتزم نیز همان مستجار است و در [[رکن یمانی]] قرار دارد.<ref>اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار، أزرقی، ج‏1، ص44.</ref>
[[پرونده:مستجار و ملتزم۳.jpg|وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=]]
[[پرونده:مستجار و ملتزم۳.jpg|وسط|بی‌قاب|400px|جایگزین=]]
 
== جستارهای وابسته ==
== مستجار و شکاف کعبه ==
* [[مستجار]]
{{بیشتر|مولد علی(ع)}}
برخی مستجار را همان بخش از دیوار کعبه دانسته اند که شکافته شد تا [[فاطمه بنت اسد]]، مادر [[امام علی(ع)]]، برای تولد فرزندش وارد کعبه شود.<ref>هدایة الحجاج، ص ۱۷۸</ref><ref>آثار اسلامی مکه و مدینه، ص۹۷</ref>
 
==دعای مستجار==
در آداب [[طواف]] آمده است که: مستحب است حاجی در شوط آخر [[طواف]] خود صورت و دست‌هایش را بر دیوار بگذارد و شکم و روی خود را به دیوار [[کعبه]] بچسباند و بگوید:
 
{{نقل قول دوقلو
|تیتر= دعای مستجار
| أللَّهُمَّ الْبَيْتُ بَيْتُكَ وَالْعَبْدُ عَبْدُكَ وَهذا مَكانُ الْعائِذِ بِكَ مِنَ النَّار. {{فارسی|سپس به گناهان خود اعتراف و طلب بخشش کند و سپس بگوید:‌}}
|
| أللَّهُمَّ مِنْ قِبَلِكَ الرَّوْحُ وَالْفَرَجُ وَالْعافِيَةُ. أللَّهُمَّ إنَّ عَمَلِي ضَعيْفٌ فَضاعِفْهُ لِي وَاغْفِرْ لي مَا اطَّلَعْتَ عَلَيْهِ مِنِّي وَخَفِيَ عَلى‏ خَلْقِكَ أسْتَجِيرُ بِاللَّهِ مِنَ النَّار.
|
| (سپس آنچه خواهد دعا کند و [[رکن یمانی]] را [[استلام]] کرده و به نزد [[حجر الاسود]] آمده و طواف خود را تمام کند و بگوید:) أللَّهُمَّ قَنِّعْنِي بِما رَزَقْتَني وَبارِكْ لِي فِيما آتَيْتَني‏<ref>مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( ۱۳۹۳)، ص۴۳۶.</ref>
}}
 
==جستار وابسته==
[[ملتزم]]
 
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس
{{پانویس}}
}}
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
* '''آثار اسلامی مکه و مدینه'''، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۸۹
* '''اخبار مکة فی قدیم الدهر و حدیثه'''‏، محمد بن اسحاق فاکهی، تحقیق عبدالملک ابن دهیش، مکه، مکتبه الاسدی، ۱۴۲۴ق.
* '''اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار'''، محمد بن عبدالله ازرقی، محقق: ملحس، رشدی صالح، بیروت، دار الاندلس، ۱۴۱۶ق.
* '''[https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]'''، محمدرضا نعمتی، مجله میقات حج، شماره ۴۳، فروردین ۱۳۸۲ش.
* '''[https://miqat.hajj.ir/article_37701_e377d85304a047d404207c95bbbec5ad.pdf «پژوهشی درباره ملتزم»]'''، محمدرضا نعمتی، مجله میقات حج، شماره ۴۳، فروردین ۱۳۸۲ش.
* '''الجامع اللطیف'''، محمد بن ظهیره، قاهره، مکتبه الثقافه الدینیه، ۱۴۲۳ق
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
* '''تاریخ و آثار اسلامی مکه مکرمه و مدینه منوره'''، اصغر قائدان، مشعر، ۱۴۰۰
* '''العقد الثمین فی تاریخ البلد الأمین'''‏، محمد بن احمد فاسی، محمد عبدالقادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق.
* '''تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام‏'''، محمد بن احمد مالکی، مکه، مکتبة الاسدی، ۱۴۲۴ق.
* '''المفصل فی تاریخ العرب قبل الإسلام'''، جواد علی، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۳۹۱ق/ ۱۹۷۶م.
* '''شفاء الغرام باخبار البلد الحرام'''، تقی الدین محمد فاسی، تحقیق لجنة من کبار العلماء و الادباء، بیروت، دار الکتب العلمیه، بی‌تا.  
* '''مکه در بستر تاریخ'''، نعمت الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش.
* '''مکه در بستر تاریخ'''، نعمت الله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶
* '''موسوعة العتبات المقدسة'''، جعفر خلیلی، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۰۷ق/ ۱۹۸۷م.
* '''منائح الکرم'''، علی بن تاج الدین سنجاری، مکه، جامعه ام القری، ۱۴۱۹ق.
* '''وسائل الشیعة'''، محمد بن حسن شیخ حر عاملی، به تحقیق محمدرضا حسینی جلالی، قم، مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، ۱۴۱۶ق.
* '''مناسك حج مطابق با فتاواى امام خمينى با حواشى مراجع تقليد و استفتائات جديد( 1393)'''،‌ روح الله خمینی (ره)، مشعر، ۱۴۰۹
* '''هدایة الحجاج'''، سفرنامه مکه، محمد رضا طباطبایی تبریزی(درگشت ۱۳۲۰ق.)، به کوشش رسول جعفریان، قم، نشر مورخ، ۱۳۸۶
 
{{پایان}}
{{پایان}}
{{کعبه}}
{{کعبه}}
[[رده:بناهای کعبه]]
[[رده:مکان‌‌های دعا در مکه]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[رده:مقاله‌های تکمیل‌شده]]
[[en:Al-Multazam]]