|
|
(٣٥ مراجعة متوسطة بواسطة مستخدمين اثنين آخرين غير معروضة) |
سطر ١: |
سطر ١: |
| https://wikihaj.com/view/%D8%B3%D8%AA%D9%88%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%A9%D8%B9%D8%A8%D9%87
| | '''مسجد العُصْبَة''' هو مسجد قديم في [[المدينة المنورة]]، ويعرف أيضاً باسمي مسجد التوبة والنور، ويقع غرب [[مسجد قباء]] في منطقة مليئة بالأراضي الزراعية وآبار المياه، وبناؤه مربع الشكل بلا سقف، ويبلغ كلّ من طوله وعرضه حوالي أحد عشر متراً، وجدرانه حجرية يبلغ ارتفاعها متراً واحداً، وقد ورد أن [[النبي محمد (ص)|النبي (ص)]] قد أدى [[الصلاة]] في هذا المسجد. |
| | {{صندوق معلومات بناية |
| | | اسم الصفحة = مسجد العُصْبة |
| | | الصورة = عصبه.jpg |
| | | توضیح الصورة = |
| | | الأسامي الأخری = «مسجد التوبة» و «مسجد النور» |
| | | المکان = [[السعودية]] * [[المدينة]] * غربي [[مسجد قباء]] |
| | | الإستعمال = مسجد |
| | | المکرمة عند = المسلمين |
| | | المرتبطة مع دین/مذهب = الإسلام |
| | | المعتقدات = |
| | | المناسك = |
| | | الأحکام = |
| | | الزوار = |
| | | المراجعین = |
| | | زمن التأسيس = القرن الأول للهجرة |
| | | المؤسس = |
| | | الأحداث = صلاة النبي(ص) في منطقة هذا المسجد |
| | | الإعمار = |
| | | المعمر = |
| | | الأجزاء المتحطمة = |
| | | المیزات التاریخیة = |
| | | المشرفون = |
| | | الفضاء = |
| | | الطول = |
| | | العرض = |
| | | الإرتفاع = |
| | | حالة البناية = مدمّر جزئياً، مع وجود الجدران |
| | | الإتساع = |
| | | الإمکانيات = |
| | | أجزاء البناية = |
| | | المعمار = |
| | | الأسلوب = |
| | | الميزات = |
| | | القبّات = |
| | | المئذنات = |
| | | الأبواب = |
| | | الروق = |
| | | الساحات = |
| | | الشرفات = |
| | | المدير = |
| | | المؤسسة المرتبطة = |
| | | المؤسسة المديرة = |
| | | المشرف = |
| | | الزعيم الروحي = |
| | | المسجلة في = |
| | | رقم التسجیل = |
| | | تأریخ التسجیل = |
| | | الموقع الإنترنتي = |
| | | خط العرض =24.430876 |
| | | خط الطول = 39.605608 |
| | }} |
|
| |
|
| [[پرونده:درون کعبه۱.jpg|بندانگشتی|ستونهای کعبه.]]
| | == التسميات == |
| '''ستونهای کعبه''' به ستونهای [[درون کعبه]] اشاره دارد که برای بار نخست در سال ۳۵ عام الفیل بهدست [[قریش]] نصب شدند و [[عبدالله بن زبیر]] در [[بازسازی کعبه (ابن زبیر)|بازسازی کعبه]] در سال ۶۴ق، تعداد آنها را به سه ستون کاهش داد و تا امروز تعداد و محل قرار گرفتن آنها به همان صورت باقی مانده است. | | يُعرف '''مسجد العُصْبَة''' بهذا الاسم نسبةً لموقعه في قرية العُصبة، ويمكن الإشارة إلى أنه كان يُعرف أيضًا بمسجد التوبة والنور والمُعَصَّب.<ref name=":0">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aمساجد_الاثریه.pdf&page=123 المساجد الأثرية، عبد الغني ص123.]</ref> ولا يُعرف وجه تسمية المسجد بالأسماء الأخرى، حيث صرّح [[السمهودي]]، مؤرخ المدينة المنورة في [[القرن الثامن للميلاد]]، بأنه لا يعرف وجه تسمية مسجد التوبة بهذا الاسم.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aوفاء_الوفاء_سمهودی_ج۳.pdf&page=248 وفاء الوفاء، السمهودي، ج3 ص248.]</ref> |
|
| |
|
| رنگ ستونها، قهوهای مایل به سیاه است و میلهای میان ستونها وجود دارد که برخی از [[آویزههای کعبه]] به آن آویخته میشود.
| | == المكان == |
| | يقع مسجد العُصْبَة غرب [[مسجد قباء]]؛<ref name=":0" /> وهي منطقة مملوءة بالأراضي الزراعية وآبار المياه،<ref name=":2" /> والتي كانت تعرف أيضاً بقلعة وحصن العُصبة.<ref>المغانم المطابة في معالم طابة، فيروز آبادي، ص265.</ref> |
|
| |
|
| == پیشینه == | | == بناء المسجد == |
| {{کعبه عمودی}}
| | بناء المسجد مربع الشكل بلا سقف، ويبلغ كل من طوله وعرضه حوالي أحد عشر متراً، وجدرانه حجرية يبلغ ارتفاعها متراً واحداً، حيث يمكن رؤية آثار التجصيص عليها.<ref name=":1">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:المدینه_بین_الماضی_و_الحاضر.pdf&page=302 المدينة بين الماضي والحاضر، ص302]؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده:مساجد_الاثریه.pdf&page=124 المساجد الأثرية، عبد الغني ص124.]؛ معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ، الجزء الرابع، المجلد الثالث، ص 229-230.</ref> |
| اولین ستونهای [[کعبه]] به وسیله [[قریش]] در سال ۳۵ عام الفیل زده شد که شامل شش ستون در دو ردیف سهستونه، از شمال به جنوب (عرض کعبه) میشد.<ref>مرآة الحرمین الشریفین وجزيرة العرب، ج۲، ص۸۱۹؛ [https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%85%DA%A9%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE.pdf&page=106 مکه در بستر تاریخ، ص۱۰۶].</ref> پیش از آن، از زمان [[حضرت ابراهیم(ع)]] کعبه بدون سقف بود و نیازی به ستون نداشت. <ref>مرآة الحرمین الشریفین وجزيرة العرب، ج۱، ص۳۳۲؛ اخبار مکة، ازرقی، ج۱، ص۶۶.</ref>
| |
|
| |
|
| در جریان جنگ بین لشکریان یزید و ابن زبیر، کعبه به آتش کشیده شده و تخریب گردید. [[عبدالله بن زبیر]] در سال ۶۴ق کعبه را دوباره بنا کرد. وی برای آن سه ستون چوبی قرار داد که تا امروز تعداد و محل قرار گرفتن آنها به همان صورت باقی مانده است.<ref>الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۶۴.</ref>
| | == صلاة النبي (ص) == |
| | أدّى [[النبي محمد (ص)]] الصلاة ضمن نطاق هذا المسجد في منطقة العُصْبَة بالقرب من [[بئر هجيم|بئر هُجَيم]]،<ref name=":2">[https://wikihaj.com/index.php?title=پرونده%3Aالتعریف_بما_انست_الهجرة.pdf&page=217 التعريف بما أنست الهجرة، مطري، ص217.]</ref> حيث كان [[الصحابة المهاجرين|الصحابة المهاجرون]] قد نزلوا في تلك المنطقة قبل وصول النبي.<ref name=":1" /> |
|
| |
|
| == محل نماز خواندن پیامبر(ص) == | | == صور قديمة للمسجد == |
| در برخی روایات تاریخی آمده که [[پیامبر(ص)]] پس از فتح مکه داخل کعبه شد و نماز خواند و محل نماز خواندن وی طوری بود که دو ستون در سمت راست، یک ستون در سمت چپ و سه ستون در پشت سر او قرار میگرفت.<ref>مرآة الحرمین الشریفین وجزيرة العرب، ج۲، ص۸۱۹.</ref>
| | <gallery> |
| | ملف:یقغ.jpg|alt= |
| | ملف:2024-08-28 09 53 42-7126 طريق الملك عبدالله الفرعي، العصبة المدينة المنورة 42318 2363 طريق الملك عبد.png|alt= |
| | ملف:عصبهه.jpg|alt= |
| | ملف:2024-08-28 09 58 21-7126 طريق الملك عبدالله الفرعي، العصبة المدينة المنورة 42318 2363 طريق الملك عبد.png|alt= |
| | ملف:2024-08-28 09 59 35-7126 طريق الملك عبدالله الفرعي، العصبة المدينة المنورة 42318 2363 طريق الملك عبد.png|alt= |
| | ملف:2024-08-28 09 59 48-7126 طريق الملك عبدالله الفرعي، العصبة المدينة المنورة 42318 2363 طريق الملك عبد.png|alt= |
| | ملف:2024-08-29 08 10 12-معالم المدینه المنوره ۴-۳.pdf - Profile 1 - Microsoft Edge.png|وجود منطقة مسقوفة عام 1413هـ/1993م |
| | </gallery> |
|
| |
|
| امروزه هنگام ورود به کعبه روبهروی [[در کعبه]]، محرابی است که به عنوان محل نماز گزاردن پیامبر(ص) معرفی میشود.<ref>الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶.</ref>
| | == صور لوضعية المسجد الجديدة== |
| | | <gallery> |
| == اندازه و ویژگیها == | | ملف:2024-08-29 07 52 39-Google Maps.png|تجديد جدران المسجد |
| سهستونی که در بازسازی عبدالله بن زبیر درون کعبه ساخته شد(۶۴ق)، اگرچه تعداد و محل آن به همان صورت باقی ماند؛ اما ستونها در بازسازیهای بعدیِ درون کعبه، تعویض شد. امروزه ستونهای کعبه منبّتکاری و زینت داده شده است.<ref>الرحلة الحجازیة، ص۱۰۶؛ مرآة الحرمین الشریفین، ج۱، ص۲۶۴.</ref> این سه ستون در یک ردیف از شمال به جنوب (عرض کعبه) قرار گرفته است و فاصله هر یک با دیگری چهار قدم است. اولین ستون در فاصله سه قدمی ضلع یمانی-شرقی و سومین ستون در مقابل ضلع عراقی-شامی قرار دارد.<ref>رحلة ابن جبیر، ص۵۴؛ رحلة ابن بطوطة، ج۱، ص۳۷۲.</ref>
| | ملف:مسجد العصبة الهُجَيم.jpg|تغيير البيئة المحيطة بالمسجد |
| | | ملف:2024-08-29 07 48 17-Google Maps.png |
| رنگ ستونها، قهوهای مایل به سیاه است. قطر هر ستون ۴۴ سانتیمتر و محیط هر کدام تقریبا ۱۵۰ سانتیمتر است. این ستونها چوبی، مربعشکل و کندهکاری شده است.<ref>مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی، ص۱۲۱.</ref> همچنین میلهای میان ستون های سهگانه وجود دارد که برخی از [[آویزههای کعبه|هدیههای کعبه]] به آن آویخته میشود. در بالای هر یک از ستونها تیرکی وجود دارد که دو سر آن در دیوارهای شمالی و جنوبی کعبه جای داده شده است.<ref>مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی، ص۱۲۱.</ref>
| | ملف:2024-08-29 07 50 36-Google Maps.png|تجديد مدخل المسجد |
| | | ملف:2024-08-29 07 50 54-Google Maps.png|إنشاء سور محيط بالمسجد |
| ستونهای سه گانه تنها تا زیر سقف زیرین امتداد مییابد و به زیر سقف بالایی نمیرسد. در فاصله میان سقفهای زیرین و بالایی، ستونهای چوبی باریکتر و بیشتری برای نگهداری سقف بالایی گذاشته شده و پایه برخی از این ستونها با واسطه بر روی ستونهای سهگانه قرار گرفته است. در پایین هر یک از ستونهای سهگانه که عمده وزن سقف را تحمل میکنند، طوقی برای تقویت قرار داده شده است.<ref>مکه و مدینه تصویری از توسعه و نوسازی، ص۱۲۱.</ref>
| | ملف:2024-08-29 07 49 17-Google Maps.png |
| | | ملف:2024-08-29 07 16 07-Google Maps.png |
| == نگارخانه ==
| | ملف:2024-08-29 07 52 09-Google Maps.png |
| <gallery mode="packed" heights="150px">
| |
| درون کعبه۲.jpg|ستونهای سهگانه چوبی درون کعبه.
| |
| ستون قدیمی کعبه.jpg|بخشی از یکی از ستونهای کعبه که تاریخ آن به [[بازسازی کعبه (ابن زبیر)|بازسازی ابنزبیر]] در سال ۶۵ق. برمیگردد.<ref>«[https://www.kuna.net.kw/ViewPics.aspx?id=1477678 جزء تالف من احد الاعمدة الخشبیة للکعبة المشرفة التی یرجع تاریخها لعام 65 هجری]»، وکالة الانباء الکویتیة (کونا).</ref>
| |
| ستون قدیمی کعبه۲.jpg|یکی از ستونهای قدیمی درون کعبه مربوط به بازسازی ابن زبیر، که در دهه ۱۹۹۰م. تعویض شد.<ref>«[https://madainproject.com/exhibition_of_the_two_holy_mosques_architecture Exhibition of the Two Holy Mosques' Architecture]»، Madain Project.</ref>
| |
| قندیلهای درون کعبه.jpg|میلههایی که به ستونها متصل شدهاند و [[آویزههای کعبه|قندیلهایی]] به آن آویزان شدهاند.
| |
| درون کعبه۳.jpg|موقعیت ستونهای کعبه با دیگر اجزا و متعلقات [[کعبه]].
| |
| </gallery> | | </gallery> |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته == | | == الهوامش == |
| * [[درون کعبه]]
| | <references /> |
| | |
| == پانویس ==
| |
| {{پانویس}}
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == المصادر == |
| {{منابع}}
| | *'''المساجد الأثرية'''، محمد إلياس عبد الغني، مطابع الرشيد بالمدينة المنورة، الطبعة الثانية، 1419هـ. |
| {{برگرفتگی
| | *'''المغانم المطابة في معالم طابة'''، فيروز آبادي، محمد بن يعقوب، وجاسر، حمد، الرياض - عربستان: دار اليمامة للبحث والترجمة والنشر. |
| | پیش از لینک = کتاب
| | *'''التعريف بما أنست الهجرة من معالم دار الهجرة'''، جمال الدين محمد بن أحمد المطري، تحقيق سليمان الرحيلي، الرياض، دار الملك عبد العزيز، 1426هـ. |
| | منبع = مکه در بستر تاریخ،
| | *'''المدينة بين الماضي والحاضر'''، إبراهيم بن علي العياشي، 1972هـ. |
| | پس از لینک = نعمتالله صفری فروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، ۱۳۸۶ش
| | *'''معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ'''، عبد العزيز بن عبد الرحمن كعكي، الجزء الرابع، بيروت، 2011م |
| | لینک = https://wikihaj.com/view/پرونده:مکه_در_بستر_تاریخ.pdf
| | *'''وفاء الوفاء بأخبار دار المصطفی'''، علي بن عبد الله السمهودي، تحقيق قاسم السامرائي، لندن، مؤسسة الفرقان للتراث الإسلامي، ۲۰۰۱م. |
| }}
| |
| * '''اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار'''، ازرقی، محمد بن عبدالله، محقق: ملحس، رشدی صالح، بیروت، دار الاندلس، 1416ق. | |
| * «[https://www.kuna.net.kw/ViewPics.aspx?id=1477678 '''جزء تالف من احد الاعمدة الخشبیة للکعبة المشرفة التی یرجع تاریخها لعام 65 هجری''']»، وکالة الانباء الکویتیة (کونا)، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آگوست ۲۰۱۷م، تاریخ بازدید: ۲۹ فروردین ۱۴۰۱ش.
| |
| * '''رحلة ابن جبیر'''، محمد بن احمد ابن جبیر، بیروت، دار و مکتبة الهلال، بیتا. | |
| * '''رحلة ابن بطوطة'''، محمد بن عبد الله ابن بطوطه، به تحقیق: عبد الهادی تازی، رباط، أکادیمیة المملکة المغربیة، 1417ق/ 1997م. | |
| * '''الرحلة الحجازیة'''، محمد لبیب بتنونی، قاهره، ناشر:مولف، ۱۳۲۹ق. | |
| * '''مکه در بستر تاریخ'''، نعمتالله صفریفروشانی، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۶ش. | |
| * '''مکه و مدینه: تصویری از توسعه و نوسازی'''، عبیدالله محمدامین کردی، با ترجمه حسین صابری، تهران، نشر مشعر، 1380ش. | |
| * '''موسوعة مرآة الحرمین الشریفین وجزیرة العرب'''، ایوب صبری پاشا، قاهره، دار الآفاق العربية، 1424ق/ 2004م.
| |
| * «[https://madainproject.com/exhibition_of_the_two_holy_mosques_architecture Exhibition of the Two Holy Mosques' Architecture]»، Madain Project، تاریخ بازدید: ۲۰ تیر ۱۴۰۳ش.
| |
|
| |
|
| {{پایان}} | | {{پایان}} |
|
| |
| ==مقالههای مرتبط==
| |
| {{کعبه}}
| |
| [[رده:کعبه]]
| |