الفرق بين المراجعتين لصفحة: «مستخدم:A.Zaidan/الملعب 2»

من ويكي‌حج
مرئينص الويكي
لا ملخص تعديل
سطر ٥: سطر ٥:
راتِج هو اسم قلعة كانت تابعة لقبيلة بني عبد الأشهل، وتبعاً لشهرة هذه القلعة سميت المنطقة أيضاً باسمها، وكان مسجد راتِج كذلك يقع بجوار هذه القلعة؛ وهو أحد المساجد التي صلى فيها [[النبي محمد (ص)|النبي (ص)]] وأذّن بها [[بلال الحبشي]] أيضاً.
راتِج هو اسم قلعة كانت تابعة لقبيلة بني عبد الأشهل، وتبعاً لشهرة هذه القلعة سميت المنطقة أيضاً باسمها، وكان مسجد راتِج كذلك يقع بجوار هذه القلعة؛ وهو أحد المساجد التي صلى فيها [[النبي محمد (ص)|النبي (ص)]] وأذّن بها [[بلال الحبشي]] أيضاً.


== موقعیت مکانی ==
== الموقع ==
مسجد راتج در منطقه قدیمی [[راتج]] قرار داشته و آن را حصن راتج نیز می‌نامیدند که امروزه در مدینه چنین نام و منطقه‌ای وجود ندارد.<ref>[[المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ]]- ج4، بخش2، ص179.</ref> نام کنونی منطقه مورد نظر مصانع می‌باشد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 358</ref>  که تماما در زمین‌ها و محدوده قبیله بنی عبدالاشهل قرار دارد.<ref>المدینة بین الماضی و الحاضر، 359</ref>
كان مسجد راتج يقع في منطقة راتج القديمة، وكان يسمى أيضاً حصن راتج، ولا وجود له اليوم في [[المدينة المنورة]]،<ref>[[المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ|معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ]]- ج4، القسم2، ص179.</ref> و"المصانع" هو الاسم الحالي للمنطقة المنشودة،<ref>المدينة بين الماضي والحاضر، ص358</ref> والتي تقع بأكملها ضمن أراضي وحدود [[قبيلة بني عبد الأشهل]].<ref>الميینة بين الماضي والحاضر، ص359</ref>


مکانی که مسجد راتج در آن قرار داشته امروزه در خیابان [[عثمان بن عفان]]، که نزد مردم مدینه به طریق العیون معروف است، قرار دارد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص179.</ref>
والمكان الذي كان مسجد راتج واقعاً فيه؛ يقع اليوم في [[شارع عثمان بن عفان]]، وهو المعروف بشارع العيون عند أهل المدينة المنورة.<ref>معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ- ج4، القسم2، ص179.</ref> يقع مسجد راتج في الشمال الشرقي لـ [[جبل ذباب|جبل ذُباب]] الذي يتموضع عليه اليوم مسجد الراية.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=225 وفاء الوفاء، ج3، ص225]</ref>
مسجد راتج در شمال شرقی کوه ذَباب قرار داشته است. امروزه مسجدالرایه بر این کوه قرار دارد. <ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=225 وفاء الوفاء،ج3،ص225]</ref>


== نام‌ها ==
== الأسماء ==
نام مسجد [[راتج]] از خاندان بنی راتج که از قبیله بنی عبدالاشهل اند گرفته شده است.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص178.</ref> راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بود<ref>الروض المعطار فى خبر الأقطار، حميرى، محمد بن عبدالمنعم‏، ص266.</ref> و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز راتج نهادند<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 36</ref> و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت.<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب‏، صبرى پاشا، ايوب‏، ج4، ص706.</ref>و با گذشت زمان گروه های دیگری در حوالی قلعه راتج مستقر شدند.<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 44و51</ref>
نام مسجد [[راتج]] از خاندان بنی راتج که از قبیله بنی عبدالاشهل اند گرفته شده است.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص178.</ref> راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بود<ref>الروض المعطار فى خبر الأقطار، حميرى، محمد بن عبدالمنعم‏، ص266.</ref> و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز راتج نهادند<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 36</ref> و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت.<ref>موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب‏، صبرى پاشا، ايوب‏، ج4، ص706.</ref>و با گذشت زمان گروه های دیگری در حوالی قلعه راتج مستقر شدند.<ref>تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 44و51</ref>
== تاریخچه بنا ==  
== تاريخ البناء ==  
تاریخ بنا و تخریب مسجد مشخص نیست. مسجد راتج در قرن هشتم و نهم وجود نداشته است. سمهودی از این مسجد در بخش مساجدی که مکان دقیقشان مشخص نیست سخن گفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء الوفا، ج۳، 224]</ref>  
تاریخ بنا و تخریب مسجد مشخص نیست. مسجد راتج در قرن هشتم و نهم وجود نداشته است. سمهودی از این مسجد در بخش مساجدی که مکان دقیقشان مشخص نیست سخن گفته است.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87%3A%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%B3%D9%85%D9%87%D9%88%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B3.pdf&page=224 وفاء الوفا، ج۳، 224]</ref>  


ابراهیم بن علی عیاشی در المدینة بین الماضی و الحاضر (چاپ: ۱۳۹۲ق)، محدوده مسجد را که کنار [[چاه جاسوم]] قرار داشته، در جنوب جایی می‌داند که ساختمان وسیع مرکز ارتباطات عثمانی در آن ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=365 المدینة بین الماضی و الحاضر، 359]</ref> این ساختمان تاکنون باقی مانده<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، بخش2، ص181.</ref> و در تصاویر هوایی نیز دیده می‌شود. به گفته [[کعکی]]، جغرافی‌نگار معاصر مدینه، در سال ۱۹۹۲ میلادی  [[شهرداری مدینه]] در این منطقه عملیات بازسازی اجرا کرد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص183.</ref>
ابراهیم بن علی عیاشی در المدینة بین الماضی و الحاضر (چاپ: ۱۳۹۲ق)، محدوده مسجد را که کنار [[چاه جاسوم]] قرار داشته، در جنوب جایی می‌داند که ساختمان وسیع مرکز ارتباطات عثمانی در آن ساخته شده بود.<ref>[https://wikihaj.com/index.php?title=%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%A8%DB%8C%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%B6%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1.pdf&page=365 المدینة بین الماضی و الحاضر، 359]</ref> این ساختمان تاکنون باقی مانده<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، بخش2، ص181.</ref> و در تصاویر هوایی نیز دیده می‌شود. به گفته [[کعکی]]، جغرافی‌نگار معاصر مدینه، در سال ۱۹۹۲ میلادی  [[شهرداری مدینه]] در این منطقه عملیات بازسازی اجرا کرد.<ref>المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص183.</ref>
== رویدادهای تاریخی مرتبط==
== الأحداث التاريخية المرتبطة به==
=== نماز نبی ===
=== صلاة النبي ===
بر اساس برخی نقلها [[پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خوانده<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص262.</ref>  و از چاهی در آنجا به نام [[چاه جاسوم|جاسوم]] نوشیده‌اند.<ref>تاریخ المدینة المنورة،ج1،ص69</ref> همچنین [[بلال بن رباح|بلال حبشی]] در این مسجد اذان گفته است.<ref>وفاء الوفاء-السید السمهودی،ج3،ص861</ref>
بر اساس برخی نقلها [[پیامبر(ص)]] در این مسجد نماز خوانده<ref>المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص262.</ref>  و از چاهی در آنجا به نام [[چاه جاسوم|جاسوم]] نوشیده‌اند.<ref>تاریخ المدینة المنورة،ج1،ص69</ref> همچنین [[بلال بن رباح|بلال حبشی]] در این مسجد اذان گفته است.<ref>وفاء الوفاء-السید السمهودی،ج3،ص861</ref>
=== حفر خندق ===
=== حفر الخندق ===
به پیشنهاد پیامبر، محدوده حفر [[غزوه احزاب|خندق]] و تقسیمات آن به شکلی بود که برای مقابله با هجوم مشرکان، از ناحیه مذاد شروع، به ذباب و سپس در نزدیکی مسجد راتج پایان می‌یافت.<ref>مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر،ج2، ص364.</ref> گزارش شده [[بنو عبدالاشهل|بنو عبد الأشهل]] از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود را کنده بودند. <ref>مغازی واقدی، ج2،ص337.</ref>
به پیشنهاد پیامبر، محدوده حفر [[غزوه احزاب|خندق]] و تقسیمات آن به شکلی بود که برای مقابله با هجوم مشرکان، از ناحیه مذاد شروع، به ذباب و سپس در نزدیکی مسجد راتج پایان می‌یافت.<ref>مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر،ج2، ص364.</ref> گزارش شده [[بنو عبدالاشهل|بنو عبد الأشهل]] از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود را کنده بودند. <ref>مغازی واقدی، ج2،ص337.</ref>


=== شخصیت‌های مرتبط تاریخی ===
=== الشخصيات التاريخية المرتبطة به ===
از جمله اشخاص اهل قلعه راتج، ایاس بن اوس است که در زمان [[غزوه بدر|جنگ بدر]] از جمله افرادی بوده که پیشنهاد جنگ در بیرون مدینه را به رسول گرامی اسلام(ص) عرضه داشته است.<ref>مغازی واقدی، ج1، بخش2،ص211.</ref>
از جمله اشخاص اهل قلعه راتج، ایاس بن اوس است که در زمان [[غزوه بدر|جنگ بدر]] از جمله افرادی بوده که پیشنهاد جنگ در بیرون مدینه را به رسول گرامی اسلام(ص) عرضه داشته است.<ref>مغازی واقدی، ج1، بخش2،ص211.</ref>
==پانویس==
==الهوامش==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==المصادر==
{{منابع}}
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱.
*'''معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ'''، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱.
*'''المدینة بین الماضی و الحاضر'''، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.
*'''المدینة بین الماضی و الحاضر'''، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.

مراجعة ٠٩:٥٦، ٣ يونيو ٢٠٢٤

https://wikihaj.com/view/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B1%D8%A7%D8%AA%D8%AC

مسجد راتِج هو أحد المساجد المنسوبة إلى قبيلة بني عبد الأَشهل شمال المدينة المنورة، وهو غير موجود في الوقت الحالي، بل لم يتبقّ منه إلا معالمه وآثاره.

راتِج هو اسم قلعة كانت تابعة لقبيلة بني عبد الأشهل، وتبعاً لشهرة هذه القلعة سميت المنطقة أيضاً باسمها، وكان مسجد راتِج كذلك يقع بجوار هذه القلعة؛ وهو أحد المساجد التي صلى فيها النبي (ص) وأذّن بها بلال الحبشي أيضاً.

الموقع

كان مسجد راتج يقع في منطقة راتج القديمة، وكان يسمى أيضاً حصن راتج، ولا وجود له اليوم في المدينة المنورة،[١] و"المصانع" هو الاسم الحالي للمنطقة المنشودة،[٢] والتي تقع بأكملها ضمن أراضي وحدود قبيلة بني عبد الأشهل.[٣]

والمكان الذي كان مسجد راتج واقعاً فيه؛ يقع اليوم في شارع عثمان بن عفان، وهو المعروف بشارع العيون عند أهل المدينة المنورة.[٤] يقع مسجد راتج في الشمال الشرقي لـ جبل ذُباب الذي يتموضع عليه اليوم مسجد الراية.[٥]

الأسماء

نام مسجد راتج از خاندان بنی راتج که از قبیله بنی عبدالاشهل اند گرفته شده است.[٦] راتج نام قلعه‌ای متعلق به قبیله بنی عبدالاشهل بود[٧] و به تبع شهرت آن، نام آن منطقه را نیز راتج نهادند[٨] و مسجد راتج نیز در کنار این قلعه قرار داشت.[٩]و با گذشت زمان گروه های دیگری در حوالی قلعه راتج مستقر شدند.[١٠]

تاريخ البناء

تاریخ بنا و تخریب مسجد مشخص نیست. مسجد راتج در قرن هشتم و نهم وجود نداشته است. سمهودی از این مسجد در بخش مساجدی که مکان دقیقشان مشخص نیست سخن گفته است.[١١]

ابراهیم بن علی عیاشی در المدینة بین الماضی و الحاضر (چاپ: ۱۳۹۲ق)، محدوده مسجد را که کنار چاه جاسوم قرار داشته، در جنوب جایی می‌داند که ساختمان وسیع مرکز ارتباطات عثمانی در آن ساخته شده بود.[١٢] این ساختمان تاکنون باقی مانده[١٣] و در تصاویر هوایی نیز دیده می‌شود. به گفته کعکی، جغرافی‌نگار معاصر مدینه، در سال ۱۹۹۲ میلادی شهرداری مدینه در این منطقه عملیات بازسازی اجرا کرد.[١٤]

الأحداث التاريخية المرتبطة به

صلاة النبي

بر اساس برخی نقلها پیامبر(ص) در این مسجد نماز خوانده[١٥] و از چاهی در آنجا به نام جاسوم نوشیده‌اند.[١٦] همچنین بلال حبشی در این مسجد اذان گفته است.[١٧]

حفر الخندق

به پیشنهاد پیامبر، محدوده حفر خندق و تقسیمات آن به شکلی بود که برای مقابله با هجوم مشرکان، از ناحیه مذاد شروع، به ذباب و سپس در نزدیکی مسجد راتج پایان می‌یافت.[١٨] گزارش شده بنو عبد الأشهل از منطقه راتج تا مجاورت خانه‌های خود را کنده بودند. [١٩]

الشخصيات التاريخية المرتبطة به

از جمله اشخاص اهل قلعه راتج، ایاس بن اوس است که در زمان جنگ بدر از جمله افرادی بوده که پیشنهاد جنگ در بیرون مدینه را به رسول گرامی اسلام(ص) عرضه داشته است.[٢٠]

الهوامش

  1. ↑ معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ- ج4، القسم2، ص179.
  2. ↑ المدينة بين الماضي والحاضر، ص358
  3. ↑ الميینة بين الماضي والحاضر، ص359
  4. ↑ معالم المدينة المنورة بين العمارة والتاريخ- ج4، القسم2، ص179.
  5. ↑ وفاء الوفاء، ج3، ص225
  6. ↑ المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص178.
  7. ↑ الروض المعطار فى خبر الأقطار، حميرى، محمد بن عبدالمنعم‏، ص266.
  8. ↑ تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 36
  9. ↑ موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة العرب‏، صبرى پاشا، ايوب‏، ج4، ص706.
  10. ↑ تاريخ معالم المدينة المنورة قديما و حديثا،احمد یاسین احمد خیاری، ص: 44و51
  11. ↑ وفاء الوفا، ج۳، 224
  12. ↑ المدینة بین الماضی و الحاضر، 359
  13. ↑ المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ، ج4، بخش2، ص181.
  14. ↑ المعالم المدینة المنورة بین العمارة و التاریخ- ج4، بخش2، ص183.
  15. ↑ المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ص262.
  16. ↑ تاریخ المدینة المنورة،ج1،ص69
  17. ↑ وفاء الوفاء-السید السمهودی،ج3،ص861
  18. ↑ مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر،ج2، ص364.
  19. ↑ مغازی واقدی، ج2،ص337.
  20. ↑ مغازی واقدی، ج1، بخش2،ص211.

المصادر

  • معالم المدینه المنوره بین العماره و التاریخ، عبدالعزیز کعکی، مدینه، ناشر:مولف، ۲۰۱۱.
  • المدینة بین الماضی و الحاضر، السید ابراهیم العیاشی، مدینه، مکتبة العلمیه، 1972.
  • وفاء الوفا باخبار دار المصطفی، علی بن عبدالله السمهودی، تحقیق قاسم السامرائی، لندن، موسسه الفرقان للتراث الاسلامی، ۲۰۰۱.
  • الروض المعطار فی خبر الأقطار، حمیری، محمد بن عبدالمنعم، بیروت-لبنان: مکتبة لبنان، 1984.
  • تاریخ معالم المدینة المنورة قدیما و حدیثا، خیاری، احمد یاسین احمد. ۱۴۱۹. ۱ج. ریاض  عربستان: المملکة العربیة السعودیة. الأمانة العامة للإحتفال بمرور مائة عام علی تأسیس المملکة.
  • موسوعة مرآة الحرمین الشریفین و جزیرة العرب‏، پاشا، ایوب، 5ج، قاهره-مصر: دارالآفاق العربیة.
  • المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، شُرّاب، محمد محمد حسن‏، دمشق، دارالقلم، الطبعة الاولی، 1991.
  • تاریخ مدینه منوره، ابن شبه نمیری، عمر بن شبه، و صابری، حسین. ۱۳۸۰. ۱ ج. تهران - ایران: نشر مشعر.
  • مدینه‌شناسی‏، نجفی، محمد باقر، 2ج، تهران-ایران، خرمایستان، 1367.
  • المغازی، واقدی، محمدبن عمر، و جونز، مارزدن‌. ۱۴۰۹–۱۹۸۹. المغازي. ۳ ج. بیروت - لبنان: مؤسسة الأعلمي للمطبوعات.
مجلوبة من «https://ar.wikihaj.com/index.php?title=مستخدم:A.Zaidan/الملعب_2&oldid=7141»