الفرق بين المراجعتين لصفحة: «مستخدم:Abu shahab/الملعب الثاني»

لا ملخص تعديل
 
(٢ مراجعات متوسطة بواسطة نفس المستخدم غير معروضة)
سطر ١٧: سطر ١٧:
وبالرغم من ذلک ذهب البعض کالحسن بن علی الطبری (حیّ فی ۷۰۱هـ) والسید محسن الأمین (وفاة ۱۳۷۱هـ) أنّ رجال من قبیلة الحرّ نقلوا جثمان الحرّ إلى مکان بعید عن سائر الشهداء ودفنوه فی الموقع الحالیّ لمرقده،<ref>اعیان الشیعة، ج١، ص6١٣؛ کامل بهائی، ۱۳۸۳ش، ص۶۳۱.</ref> وکان یطلق علیها قدیماً النواویس.<ref>ابن کلبی، جَمْهَرة النسب، ج۱، ص۲۱۶.</ref>
وبالرغم من ذلک ذهب البعض کالحسن بن علی الطبری (حیّ فی ۷۰۱هـ) والسید محسن الأمین (وفاة ۱۳۷۱هـ) أنّ رجال من قبیلة الحرّ نقلوا جثمان الحرّ إلى مکان بعید عن سائر الشهداء ودفنوه فی الموقع الحالیّ لمرقده،<ref>اعیان الشیعة، ج١، ص6١٣؛ کامل بهائی، ۱۳۸۳ش، ص۶۳۱.</ref> وکان یطلق علیها قدیماً النواویس.<ref>ابن کلبی، جَمْهَرة النسب، ج۱، ص۲۱۶.</ref>


== موقعیت و تاریخچه مرقد==
== موقع المرقد وتاریخه==
مرقد حرّ، نزدیک منطقه‌ای معروف به کمالیه،<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref> در سمت شمال غربی [[کربلا|شهر کربلا]] واقع شده است و حدود ۷ کیلومتر از [[آستان مقدس امام حسین(ع)|حرم امام حسین(ع)]] فاصله دارد.<ref>«نصیرُ الإمام الحسین(ع) الحرُّ الریاحی.. شهیدُ اللطف»، عامر جلیل ابراهیم، جریدة الصباح، ۲۹ آگوست ۲۰۲۳م، ص۹.</ref>
وقد مرقد الحرّ قریبا من منطقة تدعى الکمالیة،<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref> شمال غربی مدینة کربلاء، على بعد ۷ کیلومترات من حرم الإمام الحسین (ع).<ref>«نصیرُ الإمام الحسین(ع) الحرُّ الریاحی.. شهیدُ اللطف»، عامر جلیل ابراهیم، جریدة الصباح، ۲۹ آگوست ۲۰۲۳م، ص۹.</ref>


=== بازسازی بنا ===
=== إعادة البناء ===
مرقد حر بن یزید ریاحی اولین بار در [[سال ۳۷۰ هجری قمری|سال ۳۷۰ قمری]] به دستور [[عضدالدوله دیلمی]] ساخته شد.<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶.</ref> این بنا در [[سال ۹۱۴ هجری قمری|سال ۹۱۴ق]] به دستور شاه اسماعیل صفوی، زمانی که برای زیارت [[کربلا]] آمده بود، تجدید بنا شد<ref>جزائری، الانوار النعمانیة، ج٣، ص۲۶۵-۲۶۶؛ قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶</ref>{{یادداشت|به گفته سید نعمت‌الله جزائری، عالم شیعه در قرن یازدهم و دوازدهم قمری، زمانی که شاه اسماعیل صفوی به کربلا آمد، پس از زیارت امام حسین(ع)، به زیارت حر رفت و دستور داد تا قبر وی را باز کنند. پس از شکافتن قبر حر، جنازه تازه وی را در قبر دید که بر سر او دستمالی، بسته شده بود.(الانوار النعمانیة، ج٣، ص۲۶۵-۲۶۶.)}} و  دارای [[گنبد|گنبدی]] از گچ و آجر و [[صحن|صحنی]] با ایوان‌هایی با طاق نوک‌تیز بود.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref>
تم البناء على قبر الحرّ‌ بن یزید الریاحی لأول مرة عام ۳۷۰هـ، وذلک بأمر من عضد الدولة الدیلمی.<ref>قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶.</ref> وأمر بإعادة بنائه الشاه إسماعیل الصفوی عام ۹۱۴هـ؛ عندما زار مدینة کربلاء.<ref>جزائری، الانوار النعمانیة، ج٣، ص۲۶۵-۲۶۶؛ قائدان،عتبات عالیات عراق، ص۱۴۷ـ۱۴۶</ref>{{ملاحظة|بحسب السید نعمة الله الجزائری من علماء الشیعة فی القرن الحادی عشر والثانی عشر الهجری زار الشاه إسماعیل الصفوی حرم الإمام الحسین بکربلاء،‌ ثم ذهب إلى قبر الحرّ بن یزید، وأمر بنبش قبره، فوجدوا جثمان الحرّ صحیحا کهیئته لما دُفن، وقد شدّ على رأسه عصابة.(الانوار النعمانیة، ج٣، ص۲۶۵-۲۶۶.)}} فبنوا له قبّة بالجصّ والطابوق، وجعلوا له صحناً وإیوانات.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref>


در دوره [[قاجار]]، مادر آقاخان محلاتی اقدام به تعمیر [[بقعه]] نمود و صحنی قلعه مانند برای مقابله با راهزنان بنا نهاد.<ref>سفرنامه ادیب الملک به عتبات (دلیل الزایرین)، ص۲۱۳.</ref> کتیبه‌های موجود در مرقد حُرّ در دوره اخیر نشان می‌دهد که این مرقد در سال ۱۳۳۰ق، توسط سید عبدالحسین کلیددار بازسازی شد<ref>تراث کربلاء، ص١١5.</ref> و همچنین آقا حسین‌خان شجاع السلطان همدانی گنبد مقبره را تعمیر و نمای خارجی آن را کاشی‌کاری کرد.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref>  
فی العهد القاجاری همّت والدة الآغا خان المحلاتی بتجدید بناء المرقد، وتمّ بناء صحن کحصن، لمقابلة قطّاع الطریق.<ref>سفرنامه ادیب الملک به عتبات (دلیل الزایرین)، ص۲۱۳.</ref>
وبحسب النقوش الموجودة فی مرقد الحرّ فی الفترة المعاصرة فإنّ البناء تم تجدیده عام ۱۳۳۰هـ على ید عبد الحسین کلید دار،<ref>تراث کربلاء، ص١١5.</ref> کما قام الآغا حسین خان شجاع السلطان الهمدانی بترمیم القبة، حیث غطّى سطحها الخارجی بالقاشانی.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۶.</ref>  


براساس قدیمی‌ترین عکس موجود از بارگاه حرّ، پیش از بازسازی مرقد در سال 1330، این زیارتگاه دارای گنبد مُضَرَّس (پله‌ای) کوچک و کم‌ارتفاعی بود<ref>خامه‌یار، [https://ganjineh.kateban.com/print/2955 «درباره عکسی که در فضای مجازی به عنوان قدیمی‌ترین عکس حرم امام حسین (ع) معرفی شده»]، سایت گنجینه.</ref> که پس از مدتی جای خود را به گنبد کاشی‌کاری شده‌ جدیدی داد.<ref>زیارتگاه‌های عراق (معرفی زیارتگاه‌های مشهور در کشور عراق)، ج۱، ص۲۴۰.</ref>
وبناء على أقدم صورة موجودة عن مرقد الحرّ فإنّ قبة المرقد قبل تجدیدها عام ۱۳۳۰هـ کانت قصیرة ولها تضاریس//ومضرّسة.<ref>خامه‌یار، [https://ganjineh.kateban.com/print/2955 «درباره عکسی که در فضای مجازی به عنوان قدیمی‌ترین عکس حرم امام حسین (ع) معرفی شده»]، سایت گنجینه.</ref> وبعد مدة تحولّت إلى قبّة مغطاة بالقاشانی.<ref>زیارتگاه‌های عراق (معرفی زیارتگاه‌های مشهور در کشور عراق)، ج۱، ص۲۴۰.</ref>


در سال ۱۳۸۹ق، تعدادی از تاجران عراقی، [[رواق|رواق‌ها]] و [[ایوان]] جلوی مرقد را بازسازی و در سال ۱۳۹۰ق، ورودی اصلی مرقد، کاشی‌کاری شد. در این زمان، [[ضریح]] به‌صورت صندوقِ مُشَبَّک نقره‌ای در وسط عمارت و گنبدی کاشی‌کاری شده بر فراز ضریح با ۷ متر قطر و ۱۰ متر ارتفاع از سطح زمین قرار داشت.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۷.</ref>  
فی عام ۱۳۸۹هـ قام عدد من التجار العراقیین بتجدید الأروقة والإیوان المقابل//القدامی للمرقد، وتمّت تغطیة المدخل الرئیسی بالقاشانی عام ۱۳۹۰هـ. وکان الضریح؟؟ وقتها هو شبّاک من فضّة فی وسط البناء، حیث یعلوه قبّة مغطاط بالقاشانی قطرها ۷ أمتار، وکان ارتفاعها عن الأرض ۱۰ أمتار.<ref>انصاری، معماری کربلا در گذر تاریخ، ص۱۲۷.</ref>  
[[پرونده:مرقد در حال بازسازی.jpg|بندانگشتی|مرقد حر بن یزید ریاحی درحال بازسازی]]
[[پرونده:مرقد در حال بازسازی.jpg|بندانگشتی|مرقد حر بن یزید ریاحی درحال بازسازی]]


=== بنای فعلی مرقد ===
=== البناء الحالی للمرقد ===
پس از سقوط حکومت صدام (۲۰۰۳م)، دیوان وقف شیعی عراق در سال ۲۰۰۶م، بنای قدیمی [[مرقد]] را تخریب<ref>مرقدها و مکان‌های زیارتی کربلا، ص٩٨.</ref> و مرحله بازسازی شروع شد؛ اما به دلیل اشتباه در طراحی، کار متوقف شد. پس از تأسیس دبیرخانه عتبات عالیات شیعیان، این دبیرخانه در سال ۲۰۰۷م عهده‌دار ساخت این حرم شد و کار بازسازی از ۲۰۰۹م آغاز گشت که هنوز درحال تکمیل است.
بعد سقوط نظام صدام (۲۰۰۳م) قام دیوان الوقف الشیعی فی العراق عام ۲۰۰۶م بتخریب البناء القدیم للمرقد،<ref>مرقدها و مکان‌های زیارتی کربلا، ص٩٨.</ref> لیبدأ إعادة بنائه، إلا أنّ العمل توقف بسبب الخطأ فی التخطیط. ثم تولّت الأمانة العامة للمزارات الشيعية بعد تأسیسها عام ۲۰۰۷م بناء مرقد الحرّ، فبدأت عملیة البناء منذ عام ۲۰۰۹ ومازالت مستمرة.
 
تکوّن المرقد الجدید من قبة وصحن على شکل مربّع وله أربعة بوّابات. کما أنّ الضریح أیضا له أربعة أبواب من أربع جهات، وقد کتب فوق الضریح (السلام علیک یا حر بن یزید الریاحی).


مرقد جدید حر از یک گنبد و یک صحن مربع تشکیل شده و دارای چهار دَر است. ضریح حر نیز دارای چهار در از چهار طرف آن بوده و بالای ضریح قطعه‌ای با عبارت (السلام علیک یا حر بن یزید الریاحی) نوشته شده است.


مساحت کل حرم ۲۶۰۰، مساحت بنای مرقد 1369، ارتفاع [[گلدسته|مناره]] 33.8، ارتفاع گنبد 12.8، عرض پنجره حرم 4، طول آن 5 و ارتفاع پنجره 2/4 متر است.<ref>«نصیرُ الإمام الحسین(ع) الحرُّ الریاحی.. شهیدُ اللطف»، عامر جلیل ابراهیم، جریدة الصباح، ۲۹ آگوست ۲۰۲۳م، ص۹.</ref>
مساحت کل حرم ۲۶۰۰، مساحت بنای مرقد 1369، ارتفاع [[گلدسته|مناره]] 33.8، ارتفاع گنبد 12.8، عرض پنجره حرم 4، طول آن 5 و ارتفاع پنجره 2/4 متر است.<ref>«نصیرُ الإمام الحسین(ع) الحرُّ الریاحی.. شهیدُ اللطف»، عامر جلیل ابراهیم، جریدة الصباح، ۲۹ آگوست ۲۰۲۳م، ص۹.</ref>